кеме калай септеледи

Помогите после каких букв в конце слова ставить суффиксы ған/ген, қан/кен

қозғалса қозғалмайтын ауыр мінезді Әбуғали көкем:Батыр аға,әңгіме айта отыр,-деді әрбір сөзін нақпанақтап.Өзім де жайдан-жай келгенім жоқ,шырағым.Әуелі саған айтқанды жөн көрдім.Не дедің?Батыр аға,жөндеп түсіндірсеңші,-деді Әбуғали көкем.Ауылды қара қасқа қасқырлар торитын болды.Бір емес,екі емес,үш рет көрдім өз көзіммен.

өмірдегі ең мейрімді жандар! Мені қатарымнан қалдырмай алпештеп өсірген ата анама ризамын және алғысым шексіз!Сол үшін мен оларды енді бакытты етуге тырысамын! Мені олар қалай мәпелесе калай сүйіп өсірсе менде оларды солай жаксы көріп бақытты етемін . ОЛ үшін мен сабакты жаксы окуым керек ,бұзық болмауым керек! Сонда ғана анам және әкем риза болады! Мен ата анамды катты сүйемін оны жазып жеткізе алмаймын

СӨЗ ҚАДІРІ
Өте ертеде бір қадірлі шешен қария келте дүниеден көз жұмарында қасына ұлын шақырып алып:- Балам, мен ұзамай дүние саламын. Әкем қазына қалдырмады деп қамықпа. Ел ішінде қалдырып бара жатқан асыл мұрам бар. Соны іздеп тап, қадірле, қастерле, - дейді. Мұны естіген бала әке мұрасын іздеймін деп табанынан таусылып, ел кезеді, таба алмайды. Ойы он саққа кеткен бала бір күні ел ішіндегі абзал қарияға келеді.- Әкеңнің сөзі рас, балам. Оның саған қалдырған мұрасы – тіл. Ол шешен адам еді ғой... Бәріміз сөйлеуді сенің әкеңнен үйрендік. Тілден қымбат қазына жоқ, - деп аталы сөздің шешуін айтыпты.