"Көзі тірісінде Гомер атанған" кто написал

Сан есім
1-нұсқа
1. Сан есімнің қай септікте тұрғанын анықтаңыздар.
Таңертең сағат жетіде тұрамын.
А) Ілік септік. В) Барыс септік. С) Көмектес септік. Д) Жатыс септік. Е) Атау септік.
2. «2» санынан жинақтық сан есім жасайтын жұрнақты көрсетіңіз.
А) –дан. В) –тен. С) –нші. Д) –еу. Е) –ні.
3. Бөлшектік сан есімнің сұрақтарын көрсетіңіз.
А) Не істеді? В) Кімнің? С) Қай? Д) Кім? Е) Қанша?
4. Күрделі сан есімді табыңыз.
А) Бесінші. В) Екі. С) Алты. Д) Үш жүз жетпіс. Е) Төртеу.
5. Соңғы дыбысы дауысты жіңішке түбірлі сөзге қай жұрнақ жалғанатынын табыңыз.
А) –нші. В)-нші, -інші. С) –ншы. Д) –інші. Е) –ншы, -ыншы.
6. Күрделі реттік сан есімді табыңыз.
А) Он-он бес. В) Екі бүтін оннан үш. С) Он бір. Д) Он бірінші. Е) Отыз тоғыздан.
7. Тиісті сан есімді қойыңыз.
Ер жігіттің ... сөйлегені - өлгені.
А) Екі бүтін үш ондық. В) Екінші. С) Екі-екіден. Д) Екі. Е) Екеу.
8. Күрделі есептік сан есімді көрсетіңіз.
А) Отыз бесінші. В) Екі кітап. С) Жүз алты. Д) Жиырма. Е) Оннан төрт.
9. Көмектес септігінде тұрған сан есімді табыңыз.
А) Екіде. В) Екіден. С) Екіні. Д) Екімен. Е) Екінің.
10. Соңғы дыбысы дауыссыз жуан түбірлі сөзге қай жұрнақ жалғанатынын табыңыз.
А) –ншы, -нші. В) –нші, -ыншы. С) –інші, -нші. Д) –ыншы, -ншы. Е) –ыншы.
11. Сан есімге керекті тыныс белгісін анықтаңыз.
Атам 70 тен асты.
А) Нүкте. В) Қос нүкте. С) Дефис. Д) Жақша. Е) Үтір.
12. Құрамында үнді дауыссыз дыбысы бар сан есімді табыңыз.
А) Жеті. В) Он. С) Отыз тоғыз. Д) Жүз бес. Е) Сегіз.
13. Қайсысы реттік сан есім екенін белгілеңіз.
А) Екіден. В) Мың. С) Он. Д) Тоғызыншы. Е) Біреу.
14. Реттік сан есім қосымшасын табыңыз.
А) –ау, -еу В) –ау, -тан С) –еу, -інші Д) –ау, -ыншы Е) –інші, -ыншы
15. Сан есімді белгілеңіз.
А) Тиісті. В) Қызыл. С) Елу бір. Д) Ішті. Е) Өрік.
16. Реттік сан есімнің сұрақтарын табыңыз.
А)Қандай? Қай? В)Неше?Қанша? С)Нешінші? Қаншасыншы? Д)Нешеден? Қаншадан? Е)Нешеу?
17. Күрделі сан есімді табыңыз.
А) Үшеу. В) Екінші. С) Сегіз. Д) Он екі. Е) Бес.
18. Дара сан есімді көрсетіңіз.
А) Екі жүз сегіз. В) Жиырма. С) Он төрт. Д) Жиырма бес. Е) Бестен үш.
19 Білім күні нешінші айда екенін көрсетіңіз.
А) Сегізінші. В) Жетінші. С) Он бірінші. Д) Тоғызыншы. Е) Оныншы.
20. «Он бес» сөзі қандай сан есім екенін белгілеңіз.
А) Дара. В) Толық. С) Күрделі. Д) Жай. Е) Көптік.
21. Бір жылда неше мезгіл бар екенін белгілеңіз.
А) Бір. В) Төрт. С) Он тоғыз. Д) Үш. Е) Алты.
22. Сан есімді сөз тіркесін табыңыз.
А) Күміс қасық. В) Алтын сағат. С) Ағаш күрек. Д) Екі жолдас. Е) Жібек жолы.
23. Бір айда неше апта барын табыңыз.
А) екі В) алты С) бес Д) үш Е) төрт
24. Жинақтық сан есімді белгілеңіз.
А) Жетеу. В) Белбеу. С) Белгілеу. Д) Істеу. Е) Нешеу.
25. Күрделі сан есімді көрсетіңіз.
А) Екі. В) Жеті. С) Тоғыз. Д) Жиырма бір. Е) Бес.

көрсетіңіз. A) Көкілдір B) Сарғылт C) Көктеу D) Жасылырақ E) Жақсылау *** 3. Етістіктің болжалды келер шақ түрін табыңыз. A) Көрер B) ***Көрмекпіз C) Көрме D) Көрді E) Көрген 4. Етістікті сөз тіркесін табыңыз. A) Үйге кел B) ***Он күн C) Әдемі қыз D) Өтімді сөз E) Келер күн 5. Қосарлама қос сөзді көрсетіңіз. A) келін-кепшік B) ығы-жығы C) шай-пай D) өзіне-өзі E) бетпе-бет *** 6. Кейінді ықпалды табыңыз. A) Бейсенбай B) Тастай қатты C) Айжан D) Сағындық E) Қырманнан қайтты *** 7. Көп мағынаға ие бола алатын сөзді көрсетіңіз. Марат домбыраның құлағын бұрап берді. A) Құлағын B) Бұрап C) Марат D) Домбыраның E) Берді *** 8. Антоним сөздерді көрсетіңіз. A) Аштық - тоқтық B) Ән шырқау-ән салу C) Көктем - жазғытұры D) Шыбын - шіркей E) Аға - әке *** 9. Сілтеу есімдіктерінің септелген түрін көрсетіңіз. A) Соған, онысына B) Оқыған, ойнар C) Сызғыш, құрал D) Мен, сен E) Бірдей, кейбір *** 10. Болымсыз етістікті сөзді көрсетіңіз. A) Оқымады B) Барды C) Келді D) Жаттау E) Жүгірген *** 11. Қиыса байланысып тұрған тіркесті табыңыз. A) Мен сөйлеймін B) Ауылға бару C) Асанның кітабы D) Алтын сағат E) Қызық әңгіме *** 12.Сөйлем айтылу мақсатына қарай нешеге бөлінетінін анықтаңыз. A) Төрт B) Б ес C) Екі D) Алты E) Үш *** 13. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөзді анықтаңыз. A) Екібастұз B) Баянауыл C) Астана D) Өскемен E) Қарағанды *** 14. Етістіктің шартты рай түрінде тұрған сөзді табыңыз. A) Емделсе B) Айтқан-ды C) Отырып кеткен D) Жазып алған E) Келді *** 15. Етістіктің болжалды келер шақ түрін табыңыз. A) Қарармын B) Қарама C) Қарағансың D) Қарадым E) Қарамақпын ***

Тургенев

Тургеневтер әулетінің арғы бабасы шоқындырылған, кезінде
Иоанн аталған Лев Тургенев мырза ұлы кінәз Василий Ионновичке Алтын Ордадан келді. Осы Лев Тургеневтің көптеген ұрпақтары Ресей тағына қызмет етті. « АӘЖЕ», 4 том
53+бет. (Ақсүйектер әулеетерінің жалпы елтаңбалығы 1797-1836).

дәулет би хақында ой - дерек
исақан рақымжан ұлы жәйіл текті
дәулет би тана ұлы шәмәмен 1778 -, 1871 - жылдары аралығында ғұмыр кешіп 93 жасында дүние салған, қазақтың айтулы атақты билерінің бірі. бұл киелі де сәуегеи, абыз би бабамыз қазақстан республикәсінің қазыргы талдықорған облысының жәркент ауданы өсек өзенінің бойында - атақты тана бидың отбасында дүниеге келген. дәулет би _ ұлыжұз суан тайпасынан шыққан әйгілі қараменде бидың шөбересі, сады батырдың немересі болып келеді. ол тана бидың екінші ұлы. шежіреде тана биден – төбет, дәулет, қалқаман деп үш ұл туады. дәулет әкесі тана бидың 20 жасында дүниеге келген деп межеленді. себебі, жазба деректерге сүйене отырып тана биды 1758 - жылы дүниеге келген деп тұрақтандырған едік. мұндағы дерек көзі тана бидың туылған жылын шамалау үшін оның туған нағашсы әмірсәнәнің (1722 _ 1757) ғұмыр сүрген уақтымен және тананың шешесі жаңғыл сана әмірсәнә қызының туылған жылдары мен қайтыс болған жылдарын деректеи отырып жыл аралығының есебі бойынша есептеп шығарылған. қазақстан жазушсы жанат ахмади «есенкелді би» атты тарихи романының 412 - бетінде суан елінің тарихи кешірмесі туралы: «арада тағы бірнеше жыл өтті, қырғыз манабы қара балта қазақ хандығына берген уәдесін ұстаған болып, бірер жыл өткенше мал барымталау, ауыл шабу сяқты әрекеттерін тоқтатып тұрғанымен, бәлдібек ана - мына сілтәуләрмен қазақ жерін босатып бермеи отырды. аяқтап келгенде оларға қазақ хандығының баяғы екпіні басылған тәрізденіп, әтеке батыр, бәлдібектер қайта бас көтере бастаған. ең сорақысы – соңғы жазда жәркент өңіріндегі қазақтармен екі арадағы барымта, мал алысу асқындап барып, аяғында әтеке мен бәлдібек тізе қосып, енді суан елін шапқан. өнімен қоймай суанның бір зәңгідеи отбасын зорлықпен шудан ары асырып әулие ата, таласқа, қара балтаның қарамағына көшіріп әкетті. бұл, тіпті, сұмдық хабар еді. суан мірзәкелді ішінде «еділбәй ата» деп аталатын атақты кісінің баласы ырысбай батыр сол шабыста қайтыс болып, олардың бір талай туысы әулие ата жаққа әкетіледі. бұған деиін де өзге әрекеттері жеткілікті болған қырғыз бен хюа, қоқан бектерінің шектен шыққан әрекеттері жәйлі қазақ хандығы өзінің орталығы түркстәндә шұғыл хан кеңесін өткізген» деиді. міне, бұл дәулет бидың қартайған шағында баласы малдыбайдың би болып жүрген кезіндегі суан елінің қырғыз, қоқан бектерінің шапқыншылғына ұшырап шу, талас жаққа мірзәкелді әуілдәрімен бірге қараменде ауылдарының да үркіп кеткен кезі деуге болады. өйткені бұлар суан елінің ішінде туыстығы жақын бәрі бір «бес мұрат» деп аталған мұрат ұрпақтары. демек ұрпақ ата реті бойынша ырысбай мен малдыбай тұрғылас, замандас туыс болады да, дәулет бидың әулие ата жаққа үркіп кеткен мезгілі қырғыз, қоқан бектерінің, қазақ хандықтарының ыдырай бастағанынан пайдаланып, қазақ ауылдарын шауып қоқаңдаған кезіне тура келеді.дәулет бидың жас шамасы туралы тағы да мынадай бір жазба деректерді салыстырып көруімізге болады. матан сымадыловтың «сегіз би» атты кітәбінің 42 - бетінде: «дәулет би болып тұрған жылдарының бірінде найманнан шыққан атақты қара би деген бидың ауылына сәлем беру үшін кетіп бара жатады. (қара би де дәулет сяқты айтқаны айтқандай келетін әулие адам екен) жол - жөнекеи жалайыр елінің арасындағы бір даудың үстінен түседі. дау құн дауы екен, жалайыр билері алыстан келе жатқан ағайын билері дәулетке шешімін сіз айтыңыз деп қолқа салады» деп жазады.