бес нәрсеге асық бол бес нәрседен қашық бол помогите найти смысл этого. 14 предложений плиз

Қаптап жатқан қазақ. Жазы-қысы — қымыз, ойын-сауық —«кататься». Айт, той, құдалық, ат жарыс, күрес. Маскүнем, Төбелес. Үй қыдырған көлең-көлең ақ жаулық... Жаз шықса пароход, паром, желқайық,жасыл арал, қалың орман... Көкке шыққан, гуләйтсоққан, масайраған шат көңіл... Сырнай-керней...Қызық думан... Қайткенмен сергек қала.

Стипендиядан жырмалаған азды-көпті тиынның қызығын көргелі адам сияқтанып отыз тиынға бержабай жалдап, жексенбі күні ар жаққа тарттық.
— Балалар, қайда апарайын?
— Қай жақынына апар!
— Жақыны Аққатын... Шәкет те алыс емес...
Бержабайшы қос терезелі тоқал үйдің алдына ойысып тұра қалады.
Көптен күткен жеңешедей, ауыз үйдегі алтын сырғалы, ақ құба, бидай өңді кербез жеңгей: «Балалар, жоғары шығыңдар!» — деп майысып, төргі үйге қарай сілтейді.

– Бiр кiшкентай қыз әкесiнiң шапанын жамап отыр
екен, шешесi қасына отырып, ақыл айтты:

– Балам, дүниедегi жаратылған жанды-жансыздардың
ешқайсысының да керексiз болып, жерде қалатыны болмайды, – деп. Сол сөздi айтып
отырғанда, қыз бала киiмiн жамап болып, жердегi мақтаның қиқымын терезеден лақтырып,
далаға тастады:

– Әже, осы қиқымның еш нәрсеге керегi бола қалмас,
– деп.

Шешесi:

– Балам, сол да жерде қалмайды, – дедi. Осылайша
сөйлесiп, терезеден қарап отырса, манағы мақтаны жел көтерiп ұшырды, мұны бiр торғай
көрiп қуып барып, мақтаны тұмсығына тiстеп қана алып, ұшып кеттi. Қыз әжесiнен:

– Манағы мақтаның қиқымын бiр торғай алып кеттi,
оны неғылады? – деп сұрады. Әжесi айтты:

– Көрдiң бе, балам, күн айналмай манағы айтқан
сөздiң келгенiн. Ол кiшкентай мақтаны торғай ұясына төсеп, жас балапандарына мамық
етедi, – дедi.

A) Езулік.
B) Қысаң.
C) Еріндік.
D) Жуан.
E) Ашық.
2. Мақалды толықтырыңыз. « ... – адамның арқауы».
A) Ас. B) Нан. C) Сүт. D) Су. E) Ет.
3. Дұрыс жазылған сөзді көрсетіңіз.
A) Жабаевтің.
B) Жабаевта.
C) Жабаевте.
D) Жабаевті.
E) Жабаевіңіз.
4. Бір отбасындағы 2 ұл бір-біріне кім болатынын табыңыз.
A) Қарындас.
B) Нағашы.
C) Апалы-сіңлілі.
D) Ата-әже.
E) Ағалы-інілі.
5. Әркім, әрқашан, әрне есімдіктің қай түрі екенін белгілеңіз.
A) Болымсыздық.
B) Сұрау.
C) Белгісіздік.
D) Өздік.
E) Жіктеу.
6. Тура мағыналы сөзді табыңыз.
A) Жібек мінезді.
B) Қара суық.
C) Қоңыр күз.
D) Суық хабар.
E) Биік тау.
7. Сөздерге жалғанатын тиісті жұрнақтарды белгілеңіз. Асық..., қи..., жағалас..., ұмыт... .
A) –па,-ма,-па,-па.
B) –ба,-бе,-ма,-па.
C) –бе,-па,-ме,-ма.
D) –ма,-па,-пе,-ме.
E) –па,-ма,-па,-ме.
8. Тәуелді септелуді табыңыз.
A) Жүрегіме.
B) Айнаға.
C) Дүкенде.
D) Кітаптан.
E) Баламен.
9. Бастауыш пен баяндауыштан ғана тұратын сөйлем түрін табыңыз.
A) Жайылма.
B) Толымды.
C) Атаулы.
D) Жалаң.
E) Жақсыз.
10. Жақсыз сөйлемді көрсетіңіз.
A) Ертең маған кел.
B) Жеке меншікке көшті.
C) Жақсы орынға тұрғым келеді.
D) Сен фирманың бастығысың.
E) Біз серуенге шықтық.
11. Салалас құрмалас сөйлемді белгілеңіз.
A) Күн бұлтты болды, бірақ жаңбыр жаумады.
B) Төле би 17 ғасырда өмір сүрген.
C) Үй іші жым-жырт.
D) Мен мұғаліммен бірге құрбыма бардым.
E) Раушанның қалаға келгеніне үшінші күн болғанда, жиналыс ашылды.
12. «Медеу» мұз айдыны орналасқан қаланың атауын белгілеңіз.
A) Қостанай. B) Көкшетау. C) Алматы. D) Қызылорда. E) Астана.
13. Түбір сөзді табыңыз.
A) Жұмыссыз.
B) Отты.
C) Ұрды.
D) Дауысқа.
E) Бала.
14. Тиісті сан есімді қойыңыз.
Мың жолдас жақсы,
Мың жолдастан ... жолдас жақсы.
A) Бес. B) Бірінші. C) Мыңдай. D) Бір. E) Үштен екі.
15. Бастауышы тәуелдік жалғауында тұрған сөйлемді табыңыз.
A) Келе жатқан үшеу екен.
B) Інім маған көмектесті.
C) Нұрлан мектепте оқиды.
D) Біз Қазақстанда тұрамыз.
E) Ертең жаңбыр жауады.
16. Сөйлемде қимыл-әрекеттің жай-күйін, мезгілін, мекенін білдіретін тұрлаусыз мүшені көрсетіңіз.
A) Пысықтауыш.
B) Толықтауыш.
C) Баяндауыш.
D) Анықтауыш.
E) Бастауыш.
17. «Ұқыпты» сөзіне мағыналас сөзді табыңыз.
A). Жақсы. B) Салақ. C) Лас. D) Қысқа. E) Тиянақты.
18. Мемлекеттік тудағы қыран құс ненің белгісі екенін атаңыз.
A) Тыныштықтың.
B) Бостандықтың.
C) Бейбітшіліктің.
D) Тазалықтың.
E) Адалдықтың.
19. Сұраулық шылауды көрсетіңіз.
A) Сыпайы болу керек, өйткені ол – мәдениеттілік белгісі.
B) Ол ертең сен арқылы хабарласады.
C) Біз бүгін оқимыз, сендер ше?
D) Олар циркке қашан барады?
E) Қыс басталды, бірақ аяз жоқ
20. Қыс айларын табыңыз.
A) Маусым, шілде.
B) Қазан, тамыз.
C) Қаңтар, ақпан.
D) Мамыр, қыркүйек.
E) Наурыз, сәуір.
21. Тиісті сөзбен толықтырыңыз. Екіге екі қосса … болады.
A) Екі. B) Төрт. C) Үш. D) Бір. E) Бес.
22. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойыңыз.
« ... болам десең, бесігіңді түзе».
A) Ел. B) Ұстаз. C) Бала. D) Ата-ана. E) Адам.
23. Негізгі сын есімді көрсетіңіз.
A) Жазғы.
B) Сусыз
C) Бойшаң.
D) Терең.
E) Көйлек.
24. Ойлауға үйрететін қазақ халқының ұлттық ойынын табыңыз.
A) Қыз қуу.
B) Ақсүйек.
C) Тоғызқұмалақ.
D) Ханталапай.
E) Бәйге.
25. Жылдың қай мезгілі: Құстар жылы жаққа ұшады.
A) Жаз. B) Күз. C) Қыс. D) Қаңтар. E) Ақпан.

тартпа.3Түкке тұрмайтын нәрсеге бола ашуланба.4Егер сен дұрыс жасамасаң,кемшілігінді тез түзетуге тырыс.Жақсылыққа апарар жолға баста.5Сәтсіздіктерінді емес,қуанышты күндеріңді жиі еске түсір.6Өзге адамдардың ой-пікірі мен талап-тілегіне түсіністікпен қара

әлi жылытады. Көгiлдiр және таза таңдайда әлi бұлттар дерлiк жоқ. Тек қана жел болды және қатты. Арасында жарық көрiнетiн алғашқы жаршылар ендi көгалдандыр сап ете түс: сары және қызыл жапырақтар. Олар тез қандыағаштармен түседi және барлық жолнымен соқпақты өзiмендермен жабады.Бастап қойылдарды құстар топта жиналсын, жылы өлкелерде ұзақ ұшып баруларға сайланады. Олардың көңiлдi у-шуi, жаңа жазғытұрымға дейiн жақында тыныштанған шықыл әлi барлық жерден естидi. Созылған және қарқынды жауындардың маусымы әлi басталуға жеткiлiксiз болады, дегенмен аспан ендi iлуде бiреу тұнжырайды. Жерде кейде жауын шайқалып төгiледi, бiрақ қақ соңғы мейiрiмдi күннiң шұғылаларының астында осында құрғайды.Таңертеңдер бойынша болып қалыптасады. Уақыт аспан бұл таң қаларлық мөлдiр, таза және биiк. Болып көрiнедi күнге дәнеңе бiзге iлтипатқа алуға қақпаламады өз жылу болу үшiн алыс бұрыштар бойынша олар шашып тастау еселенген жел барлық бұлт тегiстедi сияқты. Қызыл жапырақтармен қатар жидек те албырайды. Барлық бұталар басқа әдейi әшекейлеу сияқты сап ете түс. Әртүрлi өлшемдердiң жидектерi құстар және Қыстарға қор жинайтын кiшкентай аңдар назар аудара ақырын елбегедi. Айрықша күзгi хош иiс ауада тұрады: жаңадан шабылған шөп иiстендi жердi жазға және пiскен алма қыздырылған.Табиғат жарық күзгi бояуларда түссiз Қыстың кiрiсiнiң алдында бой тастауға ұмтыла жапырақтанады. Алтындай күз барлық өз әдемiлiгiн көрсетуге ұмтылатын қоштасу карнавалына шамасы бұл. Ыстық жазды тездiк және ашықтықтарды дәрежелiлiк және бүгiнгi маусымға көбiрек сәйкес келетiн асығыс еместiктiң орыны жол бере жүредi. Ұйықтауға ендi құюға ұсталмайтын беймаза құрт-құмырсқалар тiптi бұрын iс жүзiнде. Олардың қозғалысы, жайбасар және ұйқылы, табалдырықта ендi күз болған туралы ұмытуға бермейдi. Бiрақ, дейiн бiржолата тоңазытады және жарық бояулар солып қалады, жылы маусымнан соңғы сәлемге қуануға әлi тура келедi: әйел бiрден. Аралық бұл шекаралар көрiнетiн жаздыкүнi және күзде айрықшаша жарық. Ол өте жарық және жылы бояулар өзiне сiңiрген сияқты, қосты жылу және шабандықпен және жаймен жазды жарықтық сап ете түс. Уақыт бұл ләззат алуға болады соңғы жылу және ендi сәулелерiнiң астында суытқан, бiрақ әлi де жылы күн, келешек ыстық жаз туралы армандау.