Закончите пословицы: 1)Адам баласы табиғатты ... 2) Біз бұлақтардың көзін ... 3) Су мол болса, астық та ...

вокзал, школа, продуктовый магазин, политика, аптека, остановка, почта, банк, стадион, театр, библиотека, спорт камплекс, перед, между, среди, возле, снаружи, около, внутри, середина

1- нұсқа.
1. Барыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Дәрігерге. В) Сатушы. С) Аспаз. Д) Заңгерлер. Е) Мұғалім.
2. Септік жалғауы жуан буынды сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Орманды дала В) Табиғатты қорғау С) Газет шығару Д)Сурет салу Е)Жануарлар мен құстар
3. Керек жалғауды таңдаңыз: Сен... досың.
А) –де. В) –мен. С) –ім. Д) –ің. Е) –ың.
4. Тәуелдік жалғауындағы сөзді табыңыз.
А) Апайлар. В) Жолдас. С) Ауылданбыз. Д) Дәптеріңіз. Е) Уақыт.
5. Шығыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Әншіден. В) Орындаушымен. С) Мұғалімнің. Д) Малшыға. Е) Дәрігермін.
6. Шығыс септігінің сұрағын табыңыз:
А) Кімде? Неде? В) Кім? Не? С) Кімнің? Ненің? Д) Кімнен? Неден? Е) Кімге? Неге?
7. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Пияз. В) Көкөніс. С) Бақша. Д) Жидек. Е) Жемістер.
8. Қай септіктің жалғауы жоқ?
А) Барыс. В) Көмектес. С) Атау. Д) Табыс. Е) Жатыс.
9. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Құстар. В) Дәптер. С) Өшіргіш. Д) Тапсырма. Е) Сызғыш.
10. Заттың меншіктілігін білдіретін қосымшаны табыңыз.
А) Болымсыздық. В) Тәуелдік жалғау. С) Септік жалғау. Д) Жіктік жалғау. Е) Көптік жалғау.
11. Көптік жалғауды табыңыз.
А) Көрпем. В) Төсектің. С) Найзағай. Д) Ауруханаға. Е) Қызғалдақтар.
12. Тек қатаң дауыссыз дыбыстан басталатын септік жалғауларын көрсетіңіз.
А)–мен,-пен,-ын В)–ты, -ті, -ды, -ді С)–на, -не, -де Д)–тар, -тер, -лар, -лер Е)–пен, -қа, -ке,-та
13. Көптік жалғауды көрсетіңіз.
А) –лар. В) –ым. С) –ге. Д) –ды. Е) –ның.
14. Ісмердің – сөзі қай септікте тұрғанын анықтаңыз.
А) Шығыс септік В) Атау септік С) Табыс септік Д) Барыс септік Е) Ілік септік
15. Жіктік жалғауын табыңыз.
А) –ын, -ін. В) –пын, -пін. С) –ға, -ге. Д) –мен, -бен. Е) –дың, -дің.
16. Жатыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Көктемгі. В) Жазғытұры. С) Күзде. Д) Жазғы. Е) Қыстың.
17. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Жағада. В) Көлдер. С) Өзен. Д) Тау. Е) Биіктен.
18. Барыс септігіндегі сөзді табыңыз:
А) Қаламмен. В) Қағазды. С) Әншіге. Д) Кітаптың. Е) Ақынның.
19. Жатыс септігіндегі сөзді табыңыз.
А) Көшемен. В) Оңтүстікте. С) Ағаштан. Д) Қаламмен. Е) Көршінің.
20. Жіктік жалғауының ІІ-жағында тұрған сөзді табыңыз.
А) Азаматсың. В) Азаматпен. С) Азаматпыз. Д) Азамат. Е) Азаматқа.
21. Көптік жалғаулы сөзді табыңыз:
А) Аспан. В) Ұшақтар. С) Ай. Д) Жұлдыз. Е) Күн.
22. Тәуелдік жалғауының ІІІ жағында тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Досы. В) Олар. С) Біздер. Д) Сабағың. Е) Біреу.
23. Сөйлемде септік жалғаулы сөзді табыңыз: Қарағанды жерінде темір, көмір көп.
А) Қарағанды. В) Жерінде. С) Темір. Д) Көмір. Е) Көп.
24. Тәуелдік жалғауынан соң жалғанып тұрған барыс септік жалғауын табыңыз.
А) Әжеге. В) Әжесіне. С) Әжелер. Д) Әжетай. Е) Әженіні.
25. Көптік жалғау жалғанған сөздерді табыңыз.
А) Өнердің, халыққа. В) Үйірмелер, әншілер. С) Әртісті, театрды. Д) Шымылдығым, қалам.
Е) Үйірмесі, әнші.

Кішкене кезімізде әр көктем сайын аталарымыз ауылдағы ойын балаларын тегіс жинайтын. Оларға бірнеше ересек жігіттерді басшы етіп, бұлақтардың көзін ашуға жіберетін. Сонда ата-әжелеріміз: "Бұлақтың көзі ашылса, су мол болады.Су мол болса, астық та, шөп те, гүл де жайқалып өседі. Бұлақтың көзін ашсаңдар, тіршіліктің де көзін ашқандарың", - дейтін.
Үлкендер:"Жаңа шыққан көк шөпті, жабайы гүлдерді көктей жұлма, көктей соласың", - деп, жұлұға, таптауға тыйым салатын.
Ата-бабаларымыз жақсылықтың да, жамандықтың да адамға айналып соғатынын жақсы түсінген.

беретін пайдасы көп. Табиғат-асыл қазына. Оны үнемі қорғауымыз керек. Орман, өзен,
әр түрлі мәдени ескерткіштер- мұның бәрі табиғаттағы зор байлық.

күзде табиғатта қандай өзгерісте болады? қыста табиғатта қандай өзгерісте болады? жазда табиғатта қандай өзгерісте болады?

Жер бетінде өмірді сақтау үшін табиғатты тұтыну тәсілдерін түгелдей өзгерту қажет. Кезінде белгілі жазушы Л.Леонов : "Адам баласының алдында бүгінде бірінші кезектегі екі мәселе тұр : бейбітшілікті және табиғатты қорғау,екеуі де болашақ өмір сүрудің шарты" деген. Ал Ш.Айтматов :Біз бүгінде оған тәуелді ғана емепсіз ,ол да бізге тәуелді",-деп жазды