казак кыздарынын тагдыры сочинение

+ 0 -

Monika050220

26 февр. 2015 г., 18:52:00 (9 лет назад)

Ана тiлi мен қазақ қызы. Маған осы екi сөз бiр-бiрiнен ажырағысыз табиғи тұтасып кеткен киелi ұғым тәрiздi көрiнедi. Аңғарғанға ананың ақ сүтi мен аялы алақанысыз ана тiлiнiң қанат жаюы мүмкiн бе, сiрә. Менiңше, мүмкiн емес.

Мен бұл тақырып бойынша сөз қозғау үшiн көп ойландым, көп толғандым. Қазақтың халық өлеңдерi мен мақал-мәтелдерiн, ертегi-аңыз әңгiмелерi мен эпостық жырларды, қазақ жазушылары мен жыраулар дүниелерiн, ғұламалар толғауларын шарлап шықтым. Өз аналарымыз бен әпке, қарындастарымыздың тағлымға толы табиғатын барлап, көз алдымызда, алақан аясында өскен және бiлiм, ғылым саласындағы қыздарымыз бен немерелердiң алып отырған тәрбиемен өнегесiн ой әлемiнен өткiзiп, саралап шыққандай болдым.

Рухани тарихымыздың тарғыл беттерiн парақтасақ, қазақ қыздары мен қазақ әйелдерi, жалпы аналар әлемi туралы толғанбаған тұлғалар сирек екен. Оның үстiне жүрек тербер, сезiм қоздырар қазақтың халық әндерiне, немесе мақал-мәтелдерiне бiр сәт көңiл аударып көрелiкшi. Ненi меңзеп, не айтар екен. Бұларда аналарға, қыздарға тән әрi тәрбиелiк, әрi тағылымдық мәнi ерекше толғамдар бар. Соларды саралай келе мынадай сөз үйiрлерiн байқадық. Әрине әлгi тақырыптардың бәрiн толық баяндау мүмкiн емес. Сондықтан бұл жолы халықтық мақал-мәтелдер төңiрегiнде ғана кейбiр ойларды алқаға салған жөн-ау дедiк. Сонымен, ой қозғайық.

Қазақ қауымында қыз баланың орны айрықша болған. Оны мынандай мақал-мәтелдерден анық аңғарамыз. Ата-бабаларымыз қызды қонақ деп есептеп, барған жерде бағының ашылуын үйде отырьп қамдаған. Барынша iзеттi, сыпайы, мейiрiмдi де iсмер, қылықты да қырмызы болуын үнемi қадағалап отырған. Еркiн ұстаған, бiрақ тым еркiнсiтпеген.

«Қыз — өрiс, ұл — қоныс» деп бiлгендiктен қазекем өрiсiн кеңейтер қыз балаға айрықша көңiл бөлген. «Қыз мiнездi келсiн, ұл өнерлi келсiн» дей отырып, «қызға қырық үйден тиым» жасайды. Қыз тәрбиесiндегi жеңге рөлi де көзден таса болмайды. «Қызы бар үйдiң жеңгесi сүйкiмдi келедi».