абаи кунанбаидын шын аты кым

кетуге болмайды. Қазақтың ұлттық дастарқанында тамақтардың негізгі үш түрі болады. Олар: ет, сүт, нан тағамдары. Ет тағамдарына қазақша ет, қуырдақ, қарта, қазы, жал, жая жатады. Сүт тағамдары -ірімшік, құрт, май. Дәннен жасалған тағамдар - тары, қуырған бидай, жент, талқан. Нан тағамдары - бауырсақ, шелпек.

Тамақ ішуге шақырғанда, тамақты көп күттіруге болмайды.

Қытай,Лондон десе - Англия мемлекеттерін көз алдымызға елестеміз.
Біздің мемлекетіміздің бас қаласы - Астана.Бүгінде Астананың аты әлемге әйгілі.

Мен Ұлы Отан соғысы басталған күннен бері бір ғана моншаға барып жүремін. Оның қараңғылауына да, кірлеуіне де, кейде сағаттап күттіретін кезегіне де бойым үйреніп кетіпті. Басқа моншалардан маған мұның ыстығы да ыстық сезіледі.
- Сүпірга бар ма? – деймін ұйғыр шалына.Ол маған: – бағ! – дейді. Шынында «бар» да демейді, «бағ» да демейді, мен естіп – білмеген бір дауысты дыбысқа апарып соғады.
- Веник есть? – деймін орыс шалына.- Ол маған: – есть! – дейді.- Сыпыртқы бар ма? – деймін едәуір жасқа келіп қалған мосқал қазаққа.
Ол үндемей ғана сыпыртқы әкеліп береді.
Билет он бес тиын, сыпыртқы он тиын. Моншада осыдан басқа не бар сөз боларлық? Мен осы сөз аздыққа үйреніп кеткенім сонша, басқа моншаларға барғым келмейді.
Тим… Тимоша… Ким… Симка… Дим… Димка… осының бәрі бір-ақ адамның аты. Оның шын атын ешкім білмейді. Мен өзім сұраған емеспін. Бұл тыриған арық, денсаулығы қыл үстінде, оқымаған, жұмыскер адам. Жаңағы үндемей ғана сыпыртқы әкеліп береді дегенім осы кісі.-
Оден! – дейді ол моншаның ішкі есігін ашып, алдыңғы залда кезек күткен адамдарға. Бұл оның бір адам кірсін дегені.
- Назат! – дейді, біреудің орнына екі адам кіріп бара жатса. – Назат!
Кезегіңмен кірсең, билетіңді алады, орныңды көрсетеді, сыпыртқы сұрасаң, – береді. Сырт айналып жүре береді.-
Оден!
Бұл тоя жеп көрмеген, қызыға киініп көрмеген, жасынан – ақ өнімсіз еңбектен аса алмаған сорлы адам. Өзі де «оден», көптің бірі емес, жалғыздардың бірі.Бір күні ол маған жақынырақ келіп:
- Ағай, он сом ақшаңыз бар ма! Керек еді, – деді ыржиып.Ширек ғасыр ішінде маған тіл қатқаны да осы, ширек ғасыр ішінде менің бетіме тура қарағаны да осы.
Мен барымды бердім. Алды. Алғыс айтқан жоқ.
Содан кейін талай рет кезекте тұрып моншаға түсіп жүрмін. Кезек тым ұзақ болғанда кезексіз өткізер ме екен деп Тима – Димка – Симкаға талай жалтақтадым. Бірақ, оның көзі маған бір түскен емес. Кезегімен өткізеді, билетімді алады, сыпыртқы сұрасам, – береді, он тиынын алады, сырт айналып кете береді.
Екеуміздің арамызда әдетке айналған амандасу да жоқ, таныстық та жоқ. Аты – жөн сұрасу да жоқ. Ширек ғасыр бойында баяғы бейтаныс қалпымызда келе жатырмыз.
Бір күні тағы да сол моншада өзіміздің сүбелі жазушыларымыздың бірі кездесіп қалды. Ол менің арқамды біраз сабалап берді, мен оның арқасын сабалап бердім. Ол менің арқамды ысқылап берді, мен оның арқасын қызыл – шақа қылып бердім. Енді екеуміз жайkасып отырып алып қаланың жаяу өсегіне көше бергенімізде Тимканың «Назат!» деген қатты айғайы естілді. Шешінетін жерге өтіп кеткен біреуді шегіндіріп жүр. – Назат! Назат!
Осыған ұштасып біздің әңгімеміз де Тимкаға көшті. Менің сыбайласым Тимканың біраз қызық мінездеріне кездескен екен. Бір жолы Тимкадан сыпыртқы алғанда бір бес тиын, екі үш тиындық берген екен, Тимка бір тиынын қайырып беріпті… Мен жолдасыма өз басымнан кешкен жоғарыдағы әңгімені айттым. Кінәсіз – кінәратсыз күліп алдық.
Күлкі аяқтала бергенде сыбайласым маған шұғыл бұрылып
- Сен бұл әңгімені маған неге айтып отырсың? Әлде менің де қарыз сұрағым келіп отырғанын сезіне қалдың ба? – деді.
- Жоқ, сен қарыз сұраушы ма едің? Отыз баспа табақ кітабың баспада жатқан жоқ па?
- Бес ай кешігіп шығайын деп тұр.
- Пожалуйста, қанша керек еді?
- Екі жүз.
- Болады. Ертең соға кет!
- Бірақ, мен мына моншашыға ұсап жүз таныстықтан ажырасып кетеді екен деп қорықпа. Кітабым шыққан күні әкеліп беремін.
- Болды.

көңілге Ықыласпен тоқылық! Істің болар қайыры, Бастасаңыз Аллалап, Оқымаған жүреді Қараңғыны қармалап. Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық! Оқысаңыз, балалар, Шамнан шырақ жағылар. Тілегенің алдыңнан, Іздемей-ақ табылар. Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық! Мал дәулеттің байлығы Бір жүтасаң жоқ болар. Оқымыстың байлығы, Күннен-күнге көп болар, Еш жүтамақ жоқ болар. Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге Ықыласпен тоқылық! Сиса көйлек үстіңде, Тоқуменен табылған... Сауысқанның тамағы, Шоқуменен табылған... Өнер-білім бәрі де, Оқуменен табылған. Кел, балалар, оқылық. Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық! Надандықтың белгісі — Еш ақылға жарымас. Жайылып жүрген айуандай, Ақ, қараны танымас. ...Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық! Оқу деген шыны-ды, Тұрған сайын шыныққан... Оқу білген адамдар, Май тамызған қылыштан... Білмегенді білуге, Есті бала тырысқан, Есер бала ұрысқан. Кел, балалар, оқылық. Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық! Әлпештеген ата-ана Қартаятын күн болар. Қартайғанда жабығып, Мал таятын күн болар. Ата-енең қартайса — Тіреу болар бұл оқу, Қартайғанда мал тайса — Сүйеу болар бүл оқу. Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық. Оқу білген таниды Бір жаратқан қүдайды, Танымаған қүдайды Неғылғанда ұнайды... Шырағым адам болғай деп, Ата-енең жылайды. Баладан қайыр болмаса, Баланы неге сұрайды. Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге, Ықыласпен тоқылық!