шықпайды үйден Тоны жібектен Күндіз ұйықтайды Түнде дамыл таппайды Аңға барады Сол аңды үйден табады

Казахские батыры занимались военным делом. Вся их жизнь проходила на войне.
Они защищали Родину, освобождали страну от захватчиков. Казахский народ высоко ценит своих героев. Именем батыров во многих городах, областях, районах, названы улицы, в честь батыров установлены памятники. Батырам посвящены литературные произведения, снимаются фильмы.

срочно !!!!

бір өлке ол - "Байқоңыр" ғарыш аймағы. Байқоңырмен шектес Ұлытау
даласының қай түкпіріне үңілсеңіз де, әртүрлі зымырандардың сынығынан аяқ алып
жүру қиын. Бұлар зымырандардың бірінші ұшу сатысынан айырылып, жерге құлаған бөлшектері.
Зымырандардың отын құрамында хлорлы қосылыстар жиі кездеседі. Аспаннан от
жалынға оранып түскен қалдықтар 3-4 гектар аумақты улап, өртеп, тып-типыл етіп
кететіндіктен, ұзақ жылға дейін, қу тақырларға айналған бұл жерлерде ештеңе
өспейді. Байқоңыр ғарыш аймағының аумағында зымыран бөлшектері құлайтын 39
аудан белгілі және ол 105 мың шаршы км-ден асады. Олар төмен құлдилап келе
жатқанда, сұйық отын ретінде қолданылатын дептил төгіліп, шашылып ауаны, жер
мен суды улайды. Одан тараған уландырғыш заттар, сол төңіректе 130 елді
мекеннің үстін себелеп өтеді. Зерттеулер анықтағандай зымыран ұшырылған кезде
ауаның ластануы 100 мың автомобильден будақтаған түтінге тең. Белгілі
мәліметтер бойынша бір зымыран ұшқан кезде оның отынынан ауаға тасталатын
зиянды зат мөлшері 300 тоннаға жетеді. Мұның бәрі ең алдымен адамдар
денсаулығына әсер етеді. Осының салдарынан соңғы жылдары әсіресе Ұлытау
ауданының тұрғындары арасында жүйке, қатерлі ісік аурулары, қан ағару, қан
қысымының көтерілуі, кеміс бала туу, нәрестелердің шетінеуі көбейіп кетті.
составить 5 вопросов и к ним ответы пожалуйста)

Cағындым



Абақтыда айдан, күннен жаңылдым, Сарғайдым ғой, сар даламды сағындым. "Қарашығым, құлыным!” – деп зарлаған Алыстағы сорлы анамды сағындым. Жатқан үйім – қабырғасы қара тас, Жарық сəуле, жылы күнге жаны қас. Ауыр иіс, ылғи қара көлеңке, Ерте-кеш те, күндіз-түні арылмас. Тапал, салқын, тым қараңғы үңгір тар, Есігімде мықты қара құлып бар. Кіп-кішкене терезелер темірлі, Мұндай үйден кімге естілер ащы зар! Алтын күнді, қара жерді сағындым, Жан жолдасым – жүйрік желді сағындым. Асау тайдай еркелетіп өсірген, Ағайынды туған елді сағындым. Əлдеқайда күн шығады, батады, Сорлы тұтқын күңіреніп жатады. Қарар болсаң терезеден темірлі, Көздеп тұрған күзетшілер атады. Ас бола ма сасық сорпа, қара нан? Алма бетте қалмады ғой тамшы қан. Қоңырау қағып оятады ақырып, Тым болмаса сібірлеп те атпай таң. Бостандықта өткен күнді сағындым, Желдей зулап кеткен күнді сағындым. Жыл құсындай ұшсам, қонсам ерікті, Ойдағыны еткен күнді сағындым. Абақтының айға баға күні ұзақ, Жанды жейтін жылға баға түні ұзақ. Ескі мола дəн дыбыс жоқ, тым-тырыс, Тық-тық басып күзетші жүр жалғыз-ақ. Қара жылан – қалың ойлар қаптады, Шыбын жаным барар жерді таппады. Ойлар жейді жас жүректі жегідей, Тəңірі ием, таңың-дағы атпады! Ойыны бір құрдастарды сағындым, Тілегі бір жолдастарды сағындым. Келешекке бірге жоспар құрысқан, Сырласатын жан достарды сағындым. Уға толды жас жүрегім, жабықтым, Таныс дауыс ести алмай зарықтым. Не дегенін, не істегенін біле алмай, Қоры болдым ғой азат жүрген халықтың! Құшақтарға жанымда жоқ жақын жан, Басқа шапшып мазаны алды ыстық қан. Жалындаған жас жүрекке не пайда, Дене күйіп, бір жатып, бір тұрудан? Жүрегіме жақын жанды сағындым, Жібек мінез, ақақ жарды сағындым. Айрыларда күншығыстан ағарып, Ақ жібектей шапақ таңды сағындым. Не көрсем де алаш үшін көргенім, Маған атақ ұлтым үшін өлгенім. Мен өлсем де, алаш өлмес, көркейер, Істей берсін қолдарынан келгенін! Қара елім, қалың қара ағашым, Қайраты мол айбынды ер, алашым! Өзі-ақ құлар, сырың берме, сабыр қыл, Ақымақтар байқамаған шамасын. Қазағымды, қалың елді сағындым, Сарыарқамды – сайран жерді сағындым. Балдай бұлақ, мөлдір күміс көбікті, Арқадағы айдын көлді сағындым. Қуанышта:”Əй сені ме!” – дегендер, Күйініште мен үшін уайым жегендер. Құтылу қиын, басқан адым аңдулы, Тізіп қойып ертеңді-кеш түгендер. Тəңірі ие, өзің алшы панаңа, Тас бауырлар зарға құлақ сала ма? Баласынан тұтқын болып сарғайған, Кім жеткізер сəлемімді анама? Абақтыда айды, күнді жаңылдым, Сарғайдым ғой, сар даланы сағындым. "Қарашығым, құлыным!” – деп зарлаған Алыстағы сорлы анамды сағындым!

Түркістан қаласы туристер назарында.
Түркістан- Қазақстанның көне қалаларының бірі. Бұл қала еліміздің оңтүстік аймағында орналасқан. Қазір Түркістан- тарихи жөне туристік қала. Түркістанға келгендер алдымен Қожа Ахмет Иасауи кесенесіне барады. Кесененің жанында шығыс моншасы бар. Жер астында қырық төрт бөлмеден тұратын 'қылует' деп аталатын ғибадатхана салынған. Түркістан қаласы Қожа Ахмет Иасауи атымен өлемге өйгілі болды.
Бүгінгі Түркістан - туристердің назарын аударып отырған қала. Мұндағы Халықаралық қазақ - түрік университетінде мыңдаған қазақстандық жастар білім алады. Түркістан қаласында туризмнің дамуына мүмкіндіктер мол. Туризмді экономиканың бір саласы деуге болады.
Қожа Ахмет Иасауидің кесенесі - ортағасырлық сәулет өнерінің озық үлгісі.
Кезінде атақты Әмір Темір данышпан Қожа Ахметтің ақындық сөзіне таңғалады.Қөшіп - қонып жүрген қазақтар Әмір Темірдің қылышынан қорықпайды, ал ақынның уағыз сөзіне сенеді. Осыны ойлаған Әмір Темір Қожа Ахметтің құрметіне алыс елдерден ұста, зергер,сәулетші жинайды. сөйтіп, ақын зиратының басына ғажайып ғимарат орнатүға жарлық береді. Ғимаратты тұрғызу үшін мыңдаған адам қатар тұрып, күйген қышты бір- біріне қолдан беріп? алыстан осы әдіспен жеткізген.Қүрылыс іргесін үйір-үйір жылқы айдап, мал тұяғымен қатайтады. Ғимарат 35 бөлмеден тұрады. Солардың бірі "қазазандық" деп аталған.Осы бөлмеде салмағы 2 тонна үлкен қола қазан орнатылған. Қазанды Әбіләзиз деген шебер Қарнақ деген жерде құйған. Оған жеті жылқының еті сыяды.
Бүл ғажайып ғимаратты бірнеше жыл тұрғызған. Сәулетті шебер ұста Ғұбайдолла Садыр жүргізеді.
Бұл ғимараттың салынғанына қанша уақыт болса да, оның һздігінен бір қышы сынбаған, бір шегесібосамаған, сыры кетпеген.
Хандар таққа отырған кезде осында ант беру дәстүр болған. Ал қлген соң оларды осы жерге жерлеген. Көне Түркістан топырағында сексен бәр хан, би, батырдың сүйегі жерлеген.

Қазақстандағы бүкіл өндірістерді, өнеркәсіптерді қамтамасыз етеді. Сонымен қатар, өзінің өнімдерін 60-тан астам елдерге экспортқа шығарады.
90-шы жылдары егемендігін алған Қазақстан экономикасын көтерген қаланың бірі – Теміртау болды. Қазір Теміртауда жаңа зәулім үйлер, арнайы спорт кешендері, діни мекемелер салынуда.
Негізігі экономикалық бағыт: энергетика, қара металлургия, өзге де бейметалл минералдық өнім өндіру, тамақ өнеркәсібі. Қаланың негізгі кәсіпорындары: «Миталл Стил Теміртау» АҚ, «Оқжетпес» ЖШС. Өндірілетін өнімінің негізгі түрлері – шойын, болат, темір мен болаттан жасалған илек, электр энергиясы, цемент, нан және нан өнімдері, сүт және сүт өнімдері.

Помогите с переводом